کسب و کار اینترنتی را چگونه بدون سرمایه راه اندازی کنیم؟ (راهنمای قدم به قدم)

کسب و کار اینترنتی و درآمد اینترنتی دو موضوعی هستند که این روزها نظر افراد زیادی خصوصاً جوان‌ها را بخود جذب کرده‌اند.
در این مقاله سعی کرده‌ام تا به زبان ساده بررسی کنم کسب و کار اینترنتی چیست سپس انواع مدل‌های کسب درآمد از اینترنت و مراحل راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی موفق را شرح دهم. با من همراه باشید.

کسب و کار اینترنتی چیست؟

بطور کلی می‌توان گفت هر فعالیتی در اینترنت که منجر به درآمدزایی شود به آن کسب و کار اینترنتی می‌گویند، اما ۲شرط مهم دارد، اول اینکه مالک اصلی بستر کسب و کارتان خودتان باشید، دوم اینکه از طریق آن کسب و کار درآمدی پایدار داشته باشید.

برای اینکه این دو شرط را بهتر شرح دهم اجازه دهید چند مثال بزنم:

شاید زیاد دیده باشیم که شخصی در شبکه‌های اجتماعی فعالیت گسترده‌ای دارد و برای مثال با فروش محصولات خود کسب درآمد می‌کند. اینکار کسب و کار اینترنتی محسوب نمی‌شود، زیرا هر ۲شرط را نقض می‌کند. آیا این شخص صاحب بستر کسب و کارش است؟ خیر. زیرا بستری که در آن کسب و کار خود را راه انداخته است مال او نیست.
آیا درآمدش از این کسب و کار پایدار است؟ باز هم خیر. چه تضمینی وجود دارد که این شبکه اجتماعی و یا پیام رسان محبوبیت خود را از دست ندهد؟ آیا امروز کسی مانند گذشته از فیسبوک به عنوان شبکه اجتماعی و از وایبر به عنوان پیام رسان استفاده می‌کند؟؟! (البته منظور من در ایران است) طبیعتاً با کاهش محبوبیت آن شبکه اجتماعی کسب و کار شما هم نابود می‌شود، پس درآمد شما پایدار نیست.

انواع مدل‌های کسب درآمد از اینترنت

در این بخش می‌خواهیم با انواع مدل‌های کسب و کار اینترنتی آشنا شویم تا دسته بندی درستی از این نوع کسب و کارها را در ذهن داشته باشیم. این موضوع به ما در انتخاب نوع کسب و کار خودمان کمک خواهد کرد.

۱) فروش کالا:

در این مدل کسب درآمد از اینترنت کالای موردنظر بصورت مستقیم یا غیر مستقیم به فروش می‌رسد، برای مثال می‌توان به دیجی کالا اشاره کرد که هم بصورت مستقیم کالاهای خود، و هم بصورت غیرمستقیم کالاهای شرکت‌های دیگر را بفروش می‌رساند. می‌توان از سیستم های همکاری در فروش هم به عنوان مثالی دیگر از فروش غیرمستقیم کالا یاد کرد.

۲) ارائه خدمات:

ارائه خدمات بصورت مستقیم یا واسطه‌ای مدلی دیگر از درآمد اینترنتی است، به اینصورت که شما خودتان بصورت مستقیم خدماتی به مشتریانتان ارائه می‌دهید و یا با کسانی که خدماتی را ارائه می‌دهند همکاری می‌کنید و شما فقط سفارش گیرنده هستید که به این مدل ارائه خدمات غیرمستقیم یا همان واسطه‌ای گویند.

برای مثال می‌توان به شرکت‌های هاستیگ و یا شرکت‌های طراحی وبسایت مانند خود من اشاره کرد که بصورت مستقیم به مشتریانشان خدماتی ارائه می‌دهند. اما نماینده‌های همین شرکت‌های هاستینگ و دامنه فقط سفارش گیرنده هستند و پورسانت خود را دریافت می‌کنند پس خدمات آنها در دسته واسطه‌ای یا غیرمستقیم قرار می‌گیرد.

۳) فروش محتوا:

به عنوان آخرین مدل، به تولید محتوا و کسب درآمد از طریق آن می‌پردازیم که این هم مانند مدل‌های قبلی دارای دو حالت مستقیم و غیرمستقیم است. در حالت مستقیم شما می‌توانید محتوایی که ارزش خریدن داشته باشد (معمولا آموزشی) را تولید کرده و مستقیم بفروش برسانید مانند وبسایت فرادرس که در حوزه تولید فیلم‌های آموزشی فعالیت می‌کند.

در حالت غیرمستقیم تولید محتوا بصورت رایگان انجام می‌شود و کسی بابت محتوایی که تولید می‌کنید به شما پولی نمی‌دهد، اما ترافیکی که وبسایت شما جذب می‌کند برای شما کسب درآمد می‌کند. مانند مجله‌های اینترنتی و…

نکته: یک کسب و کار اینترنتی می‌تواند از چند مدل بصورت همزمان برای کسب درآمد استفاده کند، برای مثال می‌توان از طریق فروش کالا و فروش محتوا در یک وبسایت درآمد داشت.

مزایای راه اندازی کسب و کار اینترنتی

وقتی مزایای کسب و کار اینترنتی را بدانید برای راه‌اندازی آن و شروع کسب درآمد از اینترنت بیشتر ترغیب می‌شوید. ما در این بخش با معرفی بعضی از مزیت های اصلی کسب و کارهای اینترنتی، شما را برای راه‌اندازی این نوع کسب و کار وسوسه می‌کنیم!

۱- راه‌اندازی با سرمایه اولیه بسیار کم و حتی گاهی بدون سرمایه اولیه!

هزینه راه‌اندازی یک وب‌سایت برای شروع کسب و کار اینترنتی (که از حدود ۴۰۰ هزارتومان شروع می‌شود) قابل مقایسه با هزینه‌های راه اندازی یک کسب و کار در محیط فیزیکی نیست. فقط کافیست به هزینه‌های رهن و اجاره یک مغازه یا دفتر برای شروع کسب و کارهای فیزیکی فکر کنید!!!

۲- محدود نبودن به یک محدوده جغرفیایی خاص

در اکثر کسب و کارهای فیزیکی تنها می‌توان در منطقه جغرافیایی بسیار محدودی سرویس‌دهی کرد، برای مثال فقط شهرستان خودتان. اما در کسب و کارهای اینترنتی شما هیچگونه محدودیتی در این زمینه ندارید و می‌توانید به کل کشور و یا حتی به خارج از کشور سرویس بدهید. (حتی اگر وب سایت شما تنها زبان فارسی را پشتیبانی می‌کند شما می‌توانید به فارسی زبانان کل دنیا خدمات خود را ارائه دهید!)

۳- کسب درآمد بصورت ۲۴ ساعته

تصور کنید هنگامی که خواب هستید هم درآمد دارید! حتی تصورش هم خیلی شیرین است! چیزی که در کسب و کارهای اینترنتی یک امر عادی است! بیشتر کسب و کارهای اینترنتی بدون توقف و بصورت ۲۴ ساعته در حال درآمدزایی برای صاحبانشان هستند.

۴- هزینه نسبتاً پایین بازاریابی و تبلیغات در اینترنت

معمولا راهکارهای تبلیغاتی برای یک کسب و کار فیزیکی بسیار گران قیمت هستند (مانند بیلبورد و…) اما در کسب و کار اینترنتی می‌توان تبلیغاتی با همان بازخورد و حتی گاهی با بازخورد بیشتر را با قیمتی بسیار ارزان تر انجام داد.

۵- بازاریابی و جذب مشتری هوشمندانه و هدفمند

بگذارید این مورد را با مثال توضیح دهیم. فرض کنید شما یک فروشگاه موبایل دارید و بصورت بیلبورد یا آگهی تلویزیونی برای فروشگاه خود تبلیغات می‌کنید. چند درصد از افرادی که آگهی شما را می‌بینند در آن زمان به محصولات یا خدمات شما نیاز دارند؟؟!

حال فرض می‌کنیم که شما در بستر اینترنت برای فروشگاه خود تبلیغات کرده‌اید. برای مثال، برای اینکه وبسایتتان در نتایج جستجوی عبارت “خرید موبایل” در جایگاه خوبی قرار بگیرد هزینه کردید یا به اصطلاح وبسایت خود را برای آن عبارت سئو یا بهینه سازی کردید. حال چند درصد از افرادی که این عبارت را جستجو می‌کنند و وارد وبسایت شما می‌شوند به محصولات شما نیاز دارند؟؟! این یعنی بازاریابی هوشمندانه و هدفمند!

۶- دسترسی سریع و آسان به آمارها، اطلاعات مالی و…

در کسب و کارهای اینترنتی شما بجای اینکه حسابدار و… داشته باشید تا اطلاعات مالی و… شما را انجام دهد، برای گزارش گیری، صدور فاکتور و خیلی از موارد دیگر تنها به یک کلیک ساده نیاز دارید! به همین سادگی!

۷- مدیریت همزمان چند کسب و کار

به دلیل اینکه کسب و کار اینترنتی نسبت به کسب و کار فیزیکی وقت بسیار کمی از شما می‌گیرد شما می‌توانید چندین کسب و کار را باهم مدیریت کرده و از چند جای مختلف درآمد داشته باشید. حتی می‌توانید از آن به عنوان شغل دوم استفاده کنید.

مزایای کسب و کارهای اینترنتی به این موارد ختم نمی‌شود و من سعی کردم در این مطلب ۷ مزیت اساسی کسب و کار اینترنتی را معرفی کنم.

چگونه یک کسب و کار اینترنتی راه اندازی کنیم؟

حال که کسب و کار اینترنتی و انواع آن را شناختیم و با مزیت‌های آن آشنا شدیم، به سراغ مراحل راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی موفق می‌رویم و مسیر این راه را برای شما روشن می‌کنیم.

گام اول: توانایی های خودت را بشناس!

یک برگ کاغذ بردارید و هرچه که در چنته دارید بنویسید! اینکار به شما در تصمیم گیری درمورد اینکه در چه حوزه‌ای کسب و کار اینترنتی خود را راه‌اندازی کنید کمک می‌کند. برای مثال کار با نرم‌افزارهای گرافیکی را در حد مبتدی بلد هستید و یا نویسنده خوبی هستید. مطمعناً همین موارد ساده، شما را برای ادامه راه بسیار کمک خواهند کرد. خلاصه هرچه که فکر می‌کنید حتی کمی از آن را بلدید بنویسید.(کتاب بنویسید تا اتفاق بیفتد در این زمینه به شما بسیار کمک میکند.)

گام دوم: انتخاب حوزه کاری

با توجه به توانایی‌هایتان یک حوزه کاری را انتخاب کنید. مشکلی که اکثر افراد در انتخاب حوزه کاری دارند این است که می‌خواهند حتما یک ایده جدیدی را راه‌اندازی کنند، اگر ایده و توانایی جدیدی دارید واقعا عالی است. اما اگر ندارید واقعا مهم نیست!! فقط باید شروع کنید. به یاد داشته باشید که یک طرح کم کیفیت راه اندازی شده به مراتب خیلی بهتر از یک طرح باکیفیت است که هیچوقت به دلیل حساسیت های شما راه اندازی نمی‌شود.

اگر بین انتخاب چند حوزه کاری شک دارید نگران نباشید، ما ابزاری را به شما معرفی می‌کنیم که تصمیم گیری شما را ساده‌تر می‌کند:

گوگل ترندز (Google Trends)! با استفاده از این ابزار می‌توانید مشاهده کنید که عبارات مختلف چقدر در موتور جستجوی گوگل محبوبیت دارند و جستجو می‌شوند. برای مثال فرض کنید که شخصی پیانو و گیتار را بلد است و می‌خواهد وبسایتی تخصصی برای آموزش پیانو یا گیتار راه‌اندازی کند، این شخص می‌تواند با استفاده از ابزار گوگل ترندز میزان جستجوی دو عبارت “آموزش پیانو” و “آموزش گیتار” را مقایسه کند.

گام سوم: تحلیل رقبای خود و بررسی عملکرد آنها

یکی از نکته‌های مهم در قبل و بعد از راه اندازی کسب و کار اینترنتی تحلیل عملکرد رقبا است. در حوزه کاری که انتخاب کردید رقبای خود را بشناسید و عملکرد آنها را بررسی کنید. از نحوه عملکرد آنها در تولید محتوا برای وبسایتشان گرفته تا صفحه شبکه‌های اجتماعی آنها و همینطور استراتژی های بازاریابی و… را تحلیل کنید و سعی کنید در همه موارد یک سروگردن از آنها بالاتر باشید. بخاطر داشته باشید که هرچه رقبای خود را بیشتر بشناسید راحت تر می‌توانید از آنها پیشی بگیرید.

گام چهارم: راه‌اندازی وب سایت

بعد از انجام مراحل بالا بالاخره وقت آن رسیده که در بستر اختصاصی خود کسب و کارتان را راه اندازی کنید، برای راه اندازی وب سایت چندین راه پیش روی شماست.

۱-می‌توانید با شخصی مثل من یا شرکتی تماس بگیرید، طرح و ایده خود را با من در میان بگذارید تا هم از من مشورتی گرفته باشید و هم اینکه من دقیقا متناسب با نیاز و سلیقه شما وبسایتی اختصاصی برای شما طراحی کنم. اگر بودجه کافی برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی خود در نظر گرفته‌اید، این بهترین گزینه است. (بودجه لازم: معمولا بالای یک میلیون تومان)

۲-می‌توانید خودتان کدنویسی یاد بگیرید و وب سایت اختصاصی خود را طراحی کنید. که این گزینه به هیچ عنوان به علت صرف وقت بسیار زیاد برای یادگیری برنامه‌نویسی و تا حدی سخت و پیچیده بودن این مسیر، پیشنهاد نمی‌شود.

گام پنجم: تولید محتوای مرتبط و جذب مشتری هدفمند

خب! بعد از اینکه وب سایتمان راه‌اندازی شد نیاز داریم تا نظر مشتریان را به آن جذب کنیم تا بتوانیم درآمد اینترنتی را از نزدیک لمس کنیم. برای این‌کار راه‌های مختلفی وجود دارد از جمله تبلیغات بنری، ریپورتاژ آگهی و… که همگی هزینه‌های سنگینی دارند، پس چطور می‌توان بدون هزینه بازدیدکننده جذب کرد؟ خیلی ساده! با تولید محتوای متناسب با کسب و کارمان. بگذارید کمی بیشتر درمورد این موضوع صحبت کنیم.(البته در دیگر مقالاتم کامل و جامع در این زمینه نوشته ام.)

فرض کنید که ما یک وبسایت فروش پوشاک داریم، حال می‌توانیم با تولید محتوایی که مربوط به حوزه پوشاک است وب سایتمان را از طریق موتورهای جستجو مانند گوگل به افراد مختلف معرفی کنیم. برای مثال مطلبی درباره “نحوه بستن کراوات” می‌نویسیم و می‌توانیم در انتهای همان صفحه پرفروش‌ترین کراوات هایی که در وبسایتمان موجود است را نمایش دهیم. این کار چه فایده ای دارد؟ همراه ما باشید تا از فواید شگفت انگیز آن برایتان بگوییم!

شخصی در گوگل و یا دیگر موتورهای جستجو این عبارت یا عبارت‌های مرتبط با آن را جستجو کرده و اگر وبسایت شما در جایگاه خوبی باشد، وارد وبسایت شما شده و نیازش رفع می‌شود اما فارغ از آن وبسایت شما و محصولات شما را هم دیده است و ممکن است که در همان لحظه یا در آینده از شما خرید کند. چون طبیعتا شخصی که به دنبال آموزش بستن کراوات می‌گردد شخصی است که قرار است از کراوات استفاده کند و شما آن محصول را دارید! تمام شد، شما به همین راحتی مشتری هدفمند جذب کردید! پس یاد گرفتیم که رفع نیازهای مشتری می‌تواند برای ما مشتری ساز باشد.

متوجه شدیم که با تولید محتوای مرتبط با کسب و کارمان و جذب مشتری‌های هدفمند از طریق موتورهای جستجو می‌توانیم به کسب و کار اینترنتی خود رونق دهیم. اما یک سوال مهم، چگونه در نتایج موتورهای جستجو در جایگاه خوبی قرار بگیریم؟ برای اینکه بتوانید در نتایج جستجوی عبارت موردنظرتان در موتورهای جستجو مانند گوگل در جایگاه‌ بهتری قرار بگیرید باید مفهوم بهینه سازی و سئو را بدانید. البته نه در حد خیلی حرفه‌ای که زمانبر و تخصصی است، بلکه در حد یک وبمستر (مدیر سایت).